Kỹ thuật khối tế bào trong chẩn đoán tế bào học

  01:32 PM 08/05/2015

    Xét nghiệm tế bào học bằng kỹ thuật “Khối tế bào” (Cell-block) dựa trên các tiêu bản làm từ khối cặn tế bào thu được qua ly tâm các dịch hút từ các khoang cơ thể hoặc qua chọc hút các tổn thương bằng kim nhỏ (Fine needle aspiration - FNA) đã được áp dụng từ khá lâu trên thế giới, với giá trị chẩn đoán cao hơn so với kỹ thuật “Tế bào phết lam” (Cell-smear) kinh điển dựa trên các phiến đồ tế bào dàn từ cặn lắng hoặc ly tâm dịch . 

    Nguyên lý của kỹ thuật khối tế bào là: Ly tâm dịch nhằm thu thập tối đa các tế bào có trong cặn dịch, xử lý rồi đúc trong khối paraffin để có thể cắt, nhuộm như đối với bệnh phẩm mô bệnh học . 

    Ưu điểm của kỹ thuật khối tế bào so với kỹ thuật tế bào phết lam kinh điển là có thể thu được nhiều tế bào hơn trên một tiêu bản và có thể cắt được nhiều tiêu bản tương tự nhau để thực hiện cùng lúc nhiều kỹ thuật nhuộm khác nhau hoặc cùng lúc có thể nhuộm nhiều loại dấu ấn hoá mô miễn dịch khác nhau để khảo sát sự biểu lộ của các dấu ấn kháng nguyên khác nhau trên cùng một tế bào. Do vậy, cho phép chẩn đoán chính xác hơn và có thể xác định được nhiều loại tổn thương đặc hiệu như lao, nấm…, phát hiện và có thể định hướng được nguồn gốc các u nguyên phát và thậm chí có thể phân loại được cả type mô bệnh học mà bằng các phiến đồ tế bào phết lam không thể làm được.

    Như trên đã nêu, ưu điểm của kỹ thuật khối tế bào là tập trung được nhiều tế bào hơn trên những vi trường nhỏ hơn, theo đó có thể cắt được nhiều tế bào hơn trên một mặt phẳng, có khi thu được cả những mảnh mô nhỏ. Quan sát được nhiều mảnh cắt khác nhau của cùng một mẫu tế bào, đồng thời có thể nhuộm được nhiều phương pháp khác nhau, kể cả nhuộm hoá mô miễn dịch với nhiều dấu ấn khác nhau khi cần. Vì vậy, phương pháp khối tế bào giúp chẩn đoán tốt hơn trong nhiều trường hợp khó chẩn đoán bằng phiến đồ tế bào phết lam.
Hình ảnh minh họa
 

Hình ảnh tế bào học ung thư biểu mô tuyến ở dịch màng phổi trên tiêu bản phết lam, nhuộm Giemsa, x 100
 

Hình ảnh tế bào học ung thư biểu mô tuyến ở dịch màng phổi trên tiêu bản khối tế bào, nhuộm Giemsa, x 100 
 

Hình ảnh mô bệnh học ung thư biểu mô tuyến ở phổi trên tiêu bản mô bệnh học, nhuộm HE, x 200
     



Hình ảnh tế bào khổng lồ Langhans và tế bào bán liên ở dịch màng phổi trên tiêu bản phết lam, nhuộm Giemsa, x 400

 



Hình ảnh tế bào khổng lồ Langhans và tế bào bán liên ở dịch màng phổi trên tiêu bản khối tế bào, nhuộm HE, x 200


Liên hệ: Khoa Giải phẫu bệnh lý
Điện thoại: 04. 62784117


Chia sẻ