1. Định lượng Cyfra 21-1 là gì?
* Nguyên lý xét nghiệm: CYFRA 21-1 được định lượng bằng phương pháp miễn dịch kiểu sandwich sử dụng công nghệ hóa phát quang hay điện hóa phát quang. CYFR 21-1 trong mẫu thử đóng vai trò kháng nguyên được kẹp giữa 2 kháng thể: kháng thể đơn dòng kháng cytokeratin 19 từ chuột gắn biotin, kháng thể đơn dòng kháng cytokeratin 19 từ chuột được đánh dấu bằng ruthenium. Chất đánh dấu có khả năng phát quang. Cường độ phát quang tỷ lệ thuận với nồng độ CYFR 21-1 có trong mẫu thử.
- Định lượng Cyfra 21 - 1 là một chất chỉ điểm ung thư thường được tìm thấy trong máu. Định lượng này dùng trong hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi điều trị ung thư phổi và các ung thư thực quản, vú, tụy, cổ tử cung hoặc bàng quang.
- Cyfra 21 - 1 có thể tăng trong ung thư phổi, đặc biệt là trong ung thư phổi không tế bào nhỏ, cũng có thể tăng trong một số các ung thư khác như ung thư thực quản, vú, tụy, cổ tử cung, bàng quang.
- Cyfra 21 - 1 thường giảm sau điều trị phẫu thuật hoặc hóa trị liệu ung thư phổi không tế bào nhỏ, và có thể tăng trở lại khi ung thư tái phát.
2. Vai trò của định lượng Cyfra 21–1
- Xét nghiệm Cyfra 21-1 dùng để định hướng chẩn đoán ung thư phổi và các bệnh phổi lành tính, cũng như giữa ung thư phổi không tế bào nhỏ và ung thư phổi tế bào nhỏ, giữa ung thư phổi nguyên phát và thứ phát.
- Cyfra 21-1 dùng để tiên lượng bệnh.
- Cyfra 21-1 dùng để theo dõi diễn biến của bệnh.
- Tuy nhiên, định lượng Cyfra 21-1 trong máu không có giá trị tuyệt đối trong chẩn đoán ung thư phổi và các bệnh lý khác. Nhiều trường hợp người mắc bệnh ung thư nhưng chỉ số này lại không tăng. Vì thế ngoài làm xét nghiệm Cyfra 21-1, người bệnh cần siêu âm, chụp X-quang, chụp CT... để xác định cụ thể tình trạng và mức độ của bệnh.
- Định lượng Cyfra 21-1 trong máu không có giá trị tuyệt đối trong chẩn đoán ung thư phổi và các bệnh lý khác
3. Chỉ số Cyfra 21 - 1 bao nhiêu thì cần phải theo dõi?
- Thông qua xét nghiệm máu, nồng độ Cyfra 21-1 có giá trị bình thường trong huyết thanh là < 3,3 μg/ml.
- Các nghiên cứu về mô bệnh học cho thấy Cyfra 21-1 tăng cao trong ung thư phổi. + Mức tăng nhẹ (>3,3 μg/ml) của chỉ số này thấy ở một số bệnh lành tính như bệnh gan và suy thận, một số bệnh ác tính ngoài phổi khác như phần phụ, tuyến tiêu hóa, u trung biểu mô màng phổi, đường tiết niệu.
+ Tuy nhiên, nồng độ Cyfra 21-1 tăng cao nhất trong ung thư phổi, chủ yếu ung thư phổi không tế bào nhỏ. Khi so sánh với các dấu ấn ung thư khác, Cyfra 21-1 là dấu ấn ung thư nhạy nhất trong ung thư phổi, với nồng độ cao nhất trong ung thư phổi dạng biểu bì. Độ nhạy của Cyfra 21-1 từ 30-75% trong ung thư phổi không tế bào nhỏ và từ 20-60% trong ung thư phổi tế bào nhỏ. Cyfra 21-1 rất có giá trị trong chẩn đoán, tiên lượng (chủ yếu ung thư phổi không tế bào nhỏ), chẩn đoán sớm tái phát và theo dõi điều trị.
+ Cụ thể:
- Người khỏe mạnh có mức độ Cyfra 21 – 1: < 3,3 μg/ml
- Người bị các bệnh phổi lành tính có mức độ Cyfra 21-1 huyết thanh: < 3,3 – 5,0 μg/mL
- Người mắc ung thư phổi có mức độ Cyfra 21 – 1: >10,5 μg/mL
- Cyfra 21 - 1 thường giảm sau điều trị phẫu thuật hoặc hóa trị liệu và có thể tăng trở lại khi ung thư tái phát.
Nếu bạn có bất cứ câu hỏi thắc mắc nào về kết quả xét nghiệm Cyfra 21-1 hãy gọi điện thoại theo số: 024.3821.2644 - gặp TS. BS Nguyễn Thị Tuấn, phụ trách CNK Miễn dịch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (trong giờ hành chính).
TS.BS Nguyễn Thị Tuấn
Khoa Miễn dịch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108