Thiếu tướng Nguyễn Hồng Giang là một trong những nữ tướng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Bà sinh trưởng trong gia đình giàu truyền thống cách mạng. Cha bà là ông Nguyễn Hải Thanh, nguyên Chính ủy đầu tiên của Cục Quân y, Quân đội nhân dân Việt Nam.
Thời niên thiếu, bà thường được nghe cha mình kể về về những tấm gương chiến đấu dũng cảm của quân đội như: Anh hùng La Văn Cầu đã nhờ đồng đội cắt bỏ cánh tay bị thương dập nát lủng lẳng chỉ còn chút da cho đỡ vướng để tiếp tục chiến đấu; Anh hùng Nguyễn Thị Chiên nữ du kích đã đánh nhiều trận khiến kẻ địch phải khiếp vía kinh hoàng... Đặc biệt là chuyện về bác sĩ Vũ Văn Cẩn người Cục trưởng Cục quân y cùng thời với ông. Hồi đó, hai gia đình ở cùng khu tập thể tại số 3 phố Lý Nam Đế, Hà Nội. Những câu chuyện do cha kể về bác sĩ Vũ Văn Cẩn, cùng việc trực tiếp chứng kiến tấm lòng hết lòng vì người bệnh của cha khiến Nguyễn Hồng Giang ấp ủ mơ ước trở thành bác sĩ quân y, phục vụ bộ đội, phục vụ nhân dân. “Cứ nghĩ đến việc có thể chữa được bệnh, cứu được nhiều người là mình thấy sung sướng rồi”- Thiếu tướng Nguyễn Hồng Giang nhớ lại.
Và rồi, ước nguyện được trở thành bác sĩ giống như ông Cẩn đã trở thành hiện thực. Năm 1966, đang là chiến sĩ của một đơn vị thông tin, Nguyễn Hồng Giang thi đỗ học viện Quân y. Sau khi tốt nghiệp năm 1972, bà về công tác tại Bệnh viện Quân đội 108 (nay là Bệnh viện Trung ương Quân đội 108). Đây là thời điểm Chiến dịch Quảng Trị 1972 đang diễn ra nên thương bệnh binh từ tuyến dưới về viện rất nhiều. Thiếu tướng Nguyễn Hồng Giang kể: “Hồi ấy, thương binh ở mặt trận về nhiều, có hôm cả đoàn xe. 6 tháng liền tôi vừa làm chuyên môn của mình, vừa kiêm nhiệm luôn phần việc của y tá nhưng tôi không một lời phàn nàn, luôn học hỏi và hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình”.
Trưởng thành từ thực tiễn nên Thiếu tướng Nguyễn Hồng Giang rất hiểu ngoài sự nỗ lực của bản thân thì rất cần sự quan tâm giúp đỡ của đồng nghiệp, nhất là thế hệ đi trước. Vì vậy, trong thời gian công tác, trên các cương vị của mình Thiếu tướng Nguyễn Hồng Giang luôn quan tâm đến công tác đào tạo, kèm cặp lớp cán bộ kế cận cả về trình độ chuyên môn, cả về tâm đức của người thầy thuốc. Ngay thời điểm công tác tại khoa Mắt, Chủ nhiệm khoa Nguyễn Hồng Giang đã chủ động sắp xếp, đề nghị cấp trên cho các bác sĩ đi học tập nâng cao, “Tôi vẫn nói với anh em, ở bên ngoài người ta đi bộ thì chúng ta phải chạy mới theo kịp những bước tiến của khoa học kỹ thuật. Thời chiến, quân y mạnh vì chúng ta thường xuyên tiếp xúc với các loại bệnh. Sang thời bình, nếu chúng ta không chịu khó học tập, bám thực tế thì sẽ bị tụt hậu với bên ngoài ngay” - Thiếu tướng Nguyễn Hồng Giang nói.
Miệt mài rèn luyện, học tập trưởng thành từ bác sĩ đa khoa đến bác sĩ chuyên khoa sâu rồi bảo vệ luận án tiến sĩ chuyên ngành mắt, được Nhà nước công nhận Phó giáo sư khi tuổi đời còn rất trẻ so với lớp cha chú ngày xưa. Nhưng đặc biệt nhất ở Thiếu tướng Nguyễn Hồng Giang vẫn là tấm lòng nhân ái vị tha, hết lòng vì người bệnh và vì cộng động. Ngoài công tác chuyên môn trực tiếp tại Bệnh Viện Trung ương Quân đội 108, bà còn là một cán bộ đầu ngành về mắt, được chọn giao trực tiếp phục vụ cán bộ cao cấp của Đảng và Nhà nước.
Chủ động học tập công tác quản lý Bệnh viện, bản thân luôn gương mẫu đi đầu, vì vậy bà nhận được sự tín nhiệm cao của tập thể. Qua các kỳ Đại hội Đảng bộ Bệnh viện, bà đều được bầu vào Đảng uỷ bệnh viện. Sau 17 năm là Đảng ủy viên, Chủ nhiệm khoa Nguyễn Hồng Giang đã trở thành Chính ủy Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 năm 2003. Dù được phong quân hàm cấp tướng (năm 2006), đã có những thành công trong sự nghiệp, được xã hội tôn trọng, đồng nghiệp mến phục, nhưng khi về với cuộc sống gia đình, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Giang vẫn là một người phụ nữ giản dị, người vợ đảm đang, chăm lo vun vén hạnh phúc gia đình và là người mẹ mẫu mực cho các con noi theo.
Phóng viên Bích Trang
Tạp chí sự kiện và Nhân chứng (Ghi theo lời kể của Thiếu tướng PGS.TS. Nguyễn Hồng Giang, Nguyên Chính ủy Bệnh viện TƯQĐ 108)